යෝධ ගල් අහසේ පා කළ ගල් යුගයේ මිනිස්සුගේ අභිරහස් ඉදිකිරීම්

දකුණු එංගලන්තයේ සොල්බරි මිටියාවතේ පිහිටි යෝධ ශෛලමය ඉදිකිරීම Stonehenge නමින් හැඳින්වෙන අතර එහි තේරුම ‘‘එල්ලෙන ගල්‘‘ යන්නයි. මෙම අසාමාන්‍ය ඉදිකිරීමේ කුමන අරමුණක් සඳහා ඉදිකලාද යන්න තවමත් නොවිසදුනු අභිරහසක්ව පවතී. එය ඉදිකෙරුණේ කවර යුගයකදැයි කිව නොහැකි නමුත් එහි ඉතිහාසය වසර දහස් ගණනක් පැරණි බව කිවහැකිය.

 මෙහි ඇති රළු, දැවැන්ත ගල් කණු සිටුවා ඇත්තේ කිසියම් සැලසුමක් අනුව බැව් පැහැදිලි නමුත් එම ගුප්ත සැලසුමේ අර්ථය, අරමුණ පිළිවෙල යානාදිය අනාවරණය වී නොමැත.

මෙම ඉදිකිරීම වටා කවාකාර යාර සීයක් පමණ විශ්කම්භයකින් යුත් අගලක් වේ. ගල් කුළුණ සිටුවා ඇත්තේ ඒ ඇතුළත, හතර බැගින් ළං ළංව  සිටිනා සේය. එහි පිටත ගල්කණු පේලි දෙක වක්‍රාකාරය. අතුළත පේලිය අශ්වලාඩමක හැඩය ගනී. ඒ මැද ඇතතේ අඩි 16x4 ප්‍රමාණයෙන් යුත්, කිරිගරුඬ ගල් පුවරුවකි. එහි හැඩය අණ්ඩාකාරය. මෙය පුරාවිද්‍යාඥයින් හඳුන්වන්නේ අල්තාර ගල ලෙසිනි.

බාහිර ගල් කුළුණු පෙළ අඩි 18ක් උසැතිය. එම යෝධ ගල්කුළුණු හිස්, එකිනෙකට යාකර  ඇත්තේ ගල් පුවරුවලිනි. එම පුවරුවල හාරා ඇති රවුම් සිදුරු, කුලුණු හිස්වලින් නෙරා සිටින සේ කොටා ඇති කොටස්වලට මනාව වද්දා තිබේ. මෙම හරස් ගල්පුවරු සුළු වශයෙන් හෝ නොසෙල්වෙන ලෙස සම්බන්ධ කර ඇත. කිසිදු උපකරණයක සහායනොමැතිව මේවා අඩි 12 ක් උසට එසවීමටත්, එක මට්ටමට නිවැරදිව තැබීමටත් සමත්වූවෝ කවුරුන්ද?

මෙම ඉදිකිරීමෙහි ඇති උසම කුළුණු, අඩි 20ක් උසය. ඉන් දෙකක් අශ්වලාඩම මැද සිටුවා ඇත. ඒ මත අඩි 15ක් දිග හරස් ගල පුවරුවක් වේ. වසරකට වරක් යෙදෙන එක් දිනයකදී අල්තාර පුවරුවේ සිට රවුම් කුළුණු පේලි යුගලයෙහි කුළුණු හා බාහිර කුළුණ දෙක අතරින් එබී බලා, සුවිශාල ගල් පුවරුව මතින් සූර්යයා නැගෙන අයුරු දැකිය හැකිය.

Stonehenge වලින් සැතපුම් 20ක් පමණ උතුරින් ඇති අවර්බරිහි ද, ස්කොට්ලන්තයේ කාසල්රිග් හි ද, නිව්ග්‍රෙජ් හි ‘‘ යෝධයින්ගේ සොහොන‘‘ යනුවෙන් හැඳින්වෙන ස්ථානයේ ද මෙවැනි ප්‍රාග් ඓතිහාසික ඉදිකිරීම් දැකිය හැකිය. දකුණු බ්‍රිටනියේ දැනට කැබලි තුනකට කැඩී ඇති යෝධ තනි ගල් කුළුණක් වේ. එහි බර රාත්තල් 680 000 ක් තරම් වෙතැයි ඇස්තමේන්තු කර ඇති අතර, කෙලින් සිටුවා තිබූ කාලයෙ මුහුදේ සැතපුම් දහයක් හෝ ඊටත් වඩා ඈතට දිස්වන්නට ඇත.

ඇවබරි හි ඇත්තේ Stonehenge ඉදිකිරීමට තරමක් වෙනස් වූවකි. එහි බැහැරටම ඇති කුළුණු පෙළ කොතෙක් විශාල බිම් ප්‍රමාණයක් වට කර තිබුණාදැයි කිවහොත් පසු කලකදී මුළු ගම්මානයක්ම ඒ තුළ විය. ඊට ඇතුළතින් තවත් කුළුණු රවුම් දෙකක් වේ. 

ඊට නුදුරින් ඇති සිල්බරි කන්ද වෙනස් ස්වරූපයක් ගනී. එම මිනිස් අතින් තැනුණු අඩි 130ක් උසැති කන්දකි. යුරෝපයේ විශාලතම කෘතිම කන්ද වන එහි පස් ඝන අඩි මිලියන 12ක් පමණ ඇතැයි ගණන් බලා තිබේ. එය පාංශු විද්‍යාත්මක කරුණු ගැන ද සැළකිලිමත් වෙමින් පස් තට්ටු කිහිපයක් සිටින සේ ඉතා ප්‍රවේශමෙන් ඉදිකරන ලද්දකි. එහි පැති අනුක්‍රමයෙන් බෑවුම් වන පරිදි තනා ඇත. කඳුගැටය මැද ගරාදි සේ විහිදෙන අයුරින් ඉඳවූ හුණුගල් බැමි ඊට අමතර ශක්තියක් ලබාදෙයි.එහෙත් සිල්බරි කන්ද, Stonehenge මෙන් තවමත් අභිරහසකි.

මෙම ප්‍රාග් ඓතිහාසික ස්මාරක මිනිස් නිර්මාණ නොවන බව බොහේ අයගේ මතයකි.එම යුගයේදී මේ සා විශාල ස්කන්ධයන් මෙතරම් සියුම් සමබරතාවයකින් යුතුව ගෙඩනැගීමේ හැකියාවක් සාමාන්‍ය මිනිසුන් සතු යැයි කිසිසේත් සිතිය නොහැක. මේවා යෝධයින්, බලගතු මන්ත්‍රකරුවන් හා මිනිසත්කම ඉක්ම වූ වීරයින් මේ පෘථිවිය මත සැරිසැරූ  යුගයක නෂ්ටාවශේෂයන් යයි සමහරු කියති.

බ්‍රිටනි, වේල්ස් හා අයර්ලන්තයේ සෙල්ට්ස් ගෝත්‍රිකයෝ, ඕනෑම බරක් එසවිය හැකි පුංචි මිනිසුන් වර්ගයක් ගැන අදත් විශ්වාස කරති. Stonehenge ඈත අතීතයේ විසූ ඩ්‍රැයිඩ් පූජකවරුන්ගේ ඉදිකිරීමක්ය යන්න බෙහෝ ඉංග්‍රීසි ජාතිකයන්ගේ ඇදහීමයි. තවත් සමහරු එය ආතර් රජුගේ සහ ඔහුගේ වීර රණශූරයන්ගේ වැඩක් යැයි කල්පනා කරති.

රේඩියෝ කාබන් කාල නිර්ණයට අනුව Stonehenge ඉදිකිරීම ක්‍රි.පු. 2775පමණ ආරම්භ වී ක්‍රි.පු. 1900 ඉක්මවා යන තෙක්ම සිදුකෙරී ඇත. ඇතැම්විට එය නිමාවන්නට ඇත්තේ ක්‍රි.පු. 1400 තරම් මෑතදීය. එසේ නම් එහි නිමැවුම්කරුවෝ ඉන් අනතුරුව එළඹි ලෝකඩ යුගයේ (ක්‍රි.පු. 1000- 400)මිනිසුන් තරම්වත් දැනුමක්, සංවිධානයක් නැති අය විය යුතුය. එහෙත් එය විශ්වාස කිරීම අසීරුය.

Stonehenge ඉදිකර ඇත්තේ ඉන් සැතපුම් 135ක ඈතින්, නිරිතදිග වේල්සයේ පිහිටි ප්‍රෙසිලි කන්දෙන්  කපාගත් ගල් කණු වලින් බව දැන් නිෂ්චිතවම සනාථ කරගෙන ඇත. 

මින් එක් ගල් කණුවක් ටොන් 4කට වඩා බරින් යුක්තය. මෙවැනි ගල්කණු 80 කට වැඩි ගණනක් සැතපුම් 135ක් දුර ප්‍රවාහනය කිරීමට ගල් යුගයේ මිනිසුන් භාවිතා කළ ක්‍රමය කුමක්ද? එතරම් වෙහෙසක් දැරුවේ කුමන අරමුණක් සඳහාද?